H Ακαδημία των Επιστημών και Γραμμάτων Ποντίων ιδρύθηκε το 2020, με σκοπό την ανάπτυξη και καλλιέργεια των θετικών και θεωρητικών Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών, με συγκέντρωση και συνεργασία  επιφανέστατων Ελλήνων επιστημόνων, λογογράφων και καλλιτεχνών που έχουν καταγωγή από τον Πόντο. Η Ακαδημία παρέχει επιστημονική υποστήριξη και ενίσχυση σε όλα τα επιστημονικά πεδία, καθώς επίσης και σε νευραλγικούς τομείς, όπως η αγροτική ανάπτυξη, η ναυτιλία, ο τουρισμός, η βιομηχανία και η προστασία του περιβάλλοντος. Παράλληλα η Ακαδημία υποστηρίζει ζητήματα ενδιαφέροντος των απανταχού Ποντίων. 

Ο σκοπός της Ακαδημίας επιτυγχάνεται με ανακοινώσεις , συζητήσεις, ομιλίες και δημοσιεύματα. Η Ακαδημία αναπτύσσει εφαρμοσμένες επιστημονικές έρευνες και ενθαρρύνει ερευνητές όλων των κλάδων με προκηρύξεις διαγωνισμών και απονομή αριστείων και βραβείων. 

Η Ακαδημία εδρεύει και συνεδριάζει στην Πτολεμαΐδα μια πόλη με έντονο προσφυγικό στοιχείο.